Najczęstszym pierwszym krokiem, jaki ludzie podejmują, aby schudnąć, wydaje się być „najskuteczniejsze diety”. Nikt nie chce czekać wiecznie na efekty, prawda? Co więcej, specjalistka powiedziała, że w końcu znalazła dietę, która pomogła jej zrzucić dodatkowe kilogramy, które miała od czasu, gdy była nastolatką, nawet po 40 nieudanych próbach. Powiedziała, że to całkiem proste – wystarczyło wyeliminować ze swojej diety chleb, makaron i wszelkie inne źródła glutenu.
Czy jednak konieczne jest wyeliminowanie tak dużej części zwykłej diety? Czy nie mogłoby się ono obejść bez mniejszej ilości ograniczeń? Dowiedz się z naszego artykułu.
Dlaczego ludzie mają tendencję do skłaniania się ku rozwiązaniom skrajnym?
Przez całe życie każdy z nas wypracowuje sobie pewien styl odżywiania, stając się nawykiem. Dzięki temu nawykowi ludzie mają tendencję do utrzymywania tej samej wagi przez wiele lat lub przybierają na wadze powoli i niezauważalnie, krok po kroku. Kiedy pojawia się decyzja o odchudzaniu, często towarzyszy jej poczucie, że zmiana musi być radykalna, tak aby rezultaty pojawiły się już po kilku dniach.
Takie nastawienie sprawia, że łatwo dajemy się uwieść obietnicom oferowanym przez drastyczne diety, które często polegają na wykluczeniu pewnych grup pokarmów. Jedną z najpopularniejszych jest dieta bezglutenowa, która postuluje wyeliminowanie ciastek i wszelkich innych produktów zawierających gluten. Zdjęcia „przed” i „po” mówią wszystko.
Po zaledwie kilku tygodniach bezglutenowych, ludzie na tych zdjęciach mają znacznie szczuplejszą sylwetkę, wraz z osobistymi referencjami i świadectwami od wszystkich, którzy próbowali. Jak to jest możliwe? Prawda jest taka, że skuteczna dieta nie opiera się na eliminacji pewnych rodzajów żywności. Cały proces jest znacznie bardziej skomplikowany: wszystkie te kilogramy tłuszczu, które zgromadziłeś przez lata, nie znikną w tydzień.
Czym więc jest ten straszny gluten?
Jeśli masz wrażenie, że gluten jest tym sekretnym składnikiem, który producenci umieszczają w przetworzonej żywności, abyśmy w kółko zamawiali bajgle, będziesz rozczarowany. Gluten to termin parasolowy dla grupy białek, które występują naturalnie w ziarnach takich jak pszenica, jęczmień czy żyto, co oznacza, że jest częścią regularnej diety człowieka od tysięcy lat. W pszenicy gluten występuje jako połączenie białek gluteniny i gliadyny. W innych ziarnach, takich jak żyto, jęczmień czy owies, gluten ma nieco inny skład. Zobacz więcej
Co się dzieje, gdy wyeliminujesz gluten?
Oczywiście, pomysł utraty kilku kilogramów w ciągu jednego tygodnia jest dość atrakcyjny. Po wyeliminowaniu całego glutenu z organizmu, możesz zauważyć, że zyskujesz 3 funty mniej niż w poprzednim tygodniu. Jednak, choć rozczarowujące, nie wynika to z pożądanej utraty tłuszczu. To, co się dzieje, to fakt, że dieta zawiera teraz znacznie mniej węglowodanów niż normalnie. W organizmie węglowodany są magazynowane głównie w postaci glikogenu, który wiąże się z wodą. Jeden gram glikogenu wiąże około trzech gramów wody. Wraz ze zmniejszeniem ilości węglowodanów w diecie, znacznie zmniejsza się również ilość wody zmagazynowanej w organizmie, co prowadzi do utraty wagi, zarówno na wadze, jak i wizualnie. Ta szybka zmiana jest często błędnie interpretowana jako oznaka szybkich postępów, łatwo zmieniając nieświadomych dietetyków w prawdziwych specjalistów.
Świetnie, ale co dalej? Kolejny tydzień nie przynosi już tak niesamowitych efektów i powoli zaczynają wkradać się wątpliwości, którym towarzyszą zachcianki na ulubione spaghetti czy pączki. W tygodniu trzecim chęć spożycia czegokolwiek o wysokiej zawartości węglowodanów daje o sobie znać z całą mocą. Wraz ze stagnacją szybkiego procesu, mieści uczucia bezradności, a w rezultacie wypełnisz swój talerz makaronem, zjesz trzy pączki jako przekąskę i całą pizzę na obiad.
Konsekwencja: magazyn glikogenu zostaje zastąpiony, wraz z całą usuniętą wodą związaną z nim.
I tak samo szybko, jak zniknęła, utracona waga pojawia się ponownie, pozostawiając cię rozczarowaną trzema tygodniami samodyscypliny na próżno. Rezygnujesz z diety, diagnozując u siebie spowolniony metabolizm, zaznaczając w dzienniku kolejne nieudane próby odchudzania. Inną potencjalną pułapką jest zastąpienie wszystkich pokarmów bogatych w gluten pokarmami, o których możesz myśleć, że są zdrowsze, nie zdając sobie sprawy, że są o wiele bardziej kaloryczne. W tym przypadku nie tylko nie schudniesz, ale wręcz przytyjesz!
Kiedy właściwie powinieneś zrezygnować z glutenu?
Według badań aż 65% dorosłych Amerykanów uważa, że żywność bezglutenowa jest zdrowsza niż jej odpowiedniki, a 27% wybiera produkty bezglutenowe wierząc, że są najlepsze dla utraty wagi. To złudzenie jest skutecznie utrwalane przez szereg popularnych celebrytów, którzy wypełniają media społecznościowe z referencjami o tym, jak świetnie czują się po „porzuceniu glutenu” i jak stracili funt po funcie. Jeśli jednak nie masz nietolerancji glutenu, możesz łatwo stworzyć sobie problemy, wykluczając go. Twój układ pokarmowy może stracić nawyk jego przetwarzania i może stworzyć dla Ciebie problemy po ponownym wprowadzeniu go do diety.
W tym momencie możesz się zastanawiać: Skoro nie ma cudownej diety bezglutenowej, to dlaczego wciąż produkowane są produkty bezglutenowe? Odpowiedź jest taka, że istnieje część populacji, która naprawdę musi unikać glutenu z powodów medycznych. Wśród tych osób są osoby, u których zdiagnozowano alergię na pszenicę, nieceliakalną wrażliwość na gluten lub celiakię.
